Już we wrześniu, Polska po raz pierwszy będzie gospodarzem Konkursu Prac Młodych Naukowców Unii Europejskiej (EUCYS). Do Warszawy zjadą się najlepsi uczniowie z Europy, by zaprezentować swoje projekty badawcze. Wśród nich nie zabraknie Polaków! Polską reprezentację poznaliśmy w kwietniu. O miejsce w międzynarodowym finale walczyło 20 uczniowskich projektów badawczych. Relację z tego wydarzenia możecie przeczytać tutaj. Dziś chcemy wam przedstawić pierwszą z trójki finalistów – Monikę Leończyk, 18-letnią uczennicę II LO w Słupsku.

Niedoceniane owady – jak je ocalić?

– Wiosną 2013 r. zauważyłam drastyczny spadek liczby trzmieli w moim przydomowym ogródku kwiatowym. Po zapoznaniu się z licznymi źródłami, dowiedziałam się, że ich populacja faktycznie w ciągu ostatnich lat zmniejszyła się o szokujące 90%! - wyjaśnia motywy stojące za swoim projektem. – Zaprojektowałam budkę dla trzmieli, która w łatwy sposób pomogłaby w ochronie populacji tego owada. Przeprowadziłam następnie badania, które polegały na sprawdzeniu wpływu owadów zapylających na jakość i ilość szklarniowego pomidora zwyczajnego oraz porównaniu zysków z ich sprzedaży – wyjaśnia. – Jedna rodzina trzmieli może zastąpić pracę człowieka na terenie o wielkości 20-25 arów, ograniczając tym samym stosowanie sztucznych środków wspomagających – dodaje laureatka ze Słupska.

monika-tekst

Monika podkreśla, że projekt jest bardzo ważny pod wieloma względami: gospodarczym, przyrodniczym i zdrowotnym. Z prowadzonych przez nią badań i studiów wynika, że trzmiel jest znacznie mniej wymagającym zapylaczem od pszczoły miodnej. Pracuje ponadto pod osłonami i w szklarniach, jest też mniej agresywny i mniej niebezpieczny dla człowieka. Żeby ocalić trzmiele przed wyginięciem, wystarczą proste i tanie drewniane budki, najlepiej – niebieskie, bo trzmiele (jak się okazuje), bardzo lubią ten właśnie kolor. Po zasiedleniu, taką budkę można przenieść do własnego ogrodu, a nawet – szklarni czy na balkon. Z badań prowadzonych przez Monikę na plantacji pomidorów wynikało, że uprawy zaopatrzone w budkę z trzmielami dają nie tylko większe plony. Zebrane pomidory były też lepszej jakości. – Bardzo mnie cieszy, że – mimo braku specjalistycznego sprzętu badawczego i laboratorium – mogłam przeprowadzić tak wiele eksperymentów i obserwacji – dodaje młoda badaczka. – Wielu ludzi nie zdaje sobie sprawy, że 80 proc. roślin wymaga zapylenia, by owocować i produkować nasiona. W samej tylko Europie mamy ponad 4 tys. warzyw, których uprawa wymaga zapylania przez owady. A te owady tymczasem giną w szybkim tempie – dodaje.

Monika w przyszłym roku skończy szkołę. Wybiera się na studia medyczne, podobnie jak jej siostra Nicola, która dwa lata wcześniej brała udział w tym samym konkursie i reprezentowała Polskę na amerykańskim Intel ISEF.

Finały EUCYS 2014 już 19-24 września na Uniwersytecie Warszawskim. Zachęcamy was do wspierania naszych zawodników.

Łukasz Partyka
Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci